Op de energiemarkt komt de prijs van elektriciteit tot stand. Op deze markt zijn er drie verschillende factoren die invloed hebben op de marktprijsbepaling. Om te snappen hoe dit in zijn werk gaat, is het verband hiertussen van belang.
De drie factoren die een rol spelen bij de marktprijsbepaling van elektriciteit:
- De inkoopprijs;
- Winstmarges; en
- Overheidsheffingen.
1. De inkoopprijs van elektriciteit
De inkoopprijs is de prijs waarvoor elektriciteit wordt ingekocht. Dit is alleen niet zo simpel als het lijkt, deze prijs wordt op haar beurt ook weer beïnvloed door verschillende factoren, zoals vraag en aanbod, het weer, economische ontwikkelingen, grondstofprijzen en de wisselkoersen van valuta.
Vraag en aanbod
Binnen de micro-economie komt een marktprijs tot stand door vraag en aanbod naar een goed. Het punt waar vraag en aanbod samenkomen, noemen we de evenwichtsprijs, ook wel marktprijs genoemd. De vraag en aanbod lijnen kunnen ook bewegen en dit zorgt voor veranderingen in de marktprijs. Gezien het niet (voldoende) mogelijk is om elektriciteit op te slaan is de prijs sterk afhankelijk van vraag en aanbod. Hierdoor kan een kleine verandering ook een sterke rol in de prijsverandering hebben. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een energiecentrale een onderhoudsbeurt krijgt en kan deze geen elektriciteit opwekken. Op dat moment zijn er minder energiecentrales die elektriciteit produceren, waardoor het aanbod van elektra daalt en dat zorgt ervoor dat de prijs zal stijgen.
Het weer en de verschillende seizoenen
Verschillende weertypes en seizoenen zorgen voor een wisselende vraag naar elektriciteit. In de winter is er bijvoorbeeld meer behoefte aan verwarming en is de vraag naar elektriciteit hoger. Ook in de zomer op hele hete dagen neemt de prijs van elektriciteit toe, dit komt omdat mensen dan vooral opzoek gaan naar verkoeling en de airco’s op volle toeren loeien. Daarnaast zijn er dan vaak ook nog centrales in onderhoud. En ook zijn de wind en de zon nog belangrijke factoren die de prijs van energie beïnvloeden. Op dagen met veel bewolking en weinig wind zal er weinig groene stroom geproduceerd worden, het aanbod is dan laag waardoor de prijs stijgt. Aan de andere kant is er op dagen met veel zon en ook harde wind juist veel groene stroom die opgewekt wordt, dit doet de prijs dalen.
Economische ontwikkelingen
Economische schommelingen hebben invloed op de prijs van elektriciteit. Hoewel elektriciteit als basisbehoefte wordt gezien in de huidige maatschappij, heeft de economische ontwikkeling wel degelijk invloed op de vraag naar elektriciteit. Zo blijkt het dat er naar mate de economie steeds beter wordt er meer vraag komt naar elektriciteit. Dit komt voornamelijk doordat de vraag naar andere producten zal stijgen, daardoor zal er meer aanbod moeten komen en meer aanbod zorgt in veel gevallen voor vraag naar elektriciteit.
Wisselkoersen van valuta
De elektriciteitshandel is een internationale markt, dit houdt in dat er verschillende landen op deze markt handelen en sommige van deze landen handelen in andere valuta’s dan de Euro. Ook bepaalde grondstoffen worden in andere valuta’s verhandeld. De valutamarkt is een markt op zich, maar hier komt de wisselkoers tot stand. Deze wisselkoers bepaalt hoe duur een munt is om te kopen. Gezien we op een internationale markt handelen.
2. Winstmarges
Een energieleverancier werkt niet gratis en zet een winstmarge op de elektriciteit. Sommige energieleveranciers hebben echter een ander verdienmodel en laten de schoorsteen roken door hoge vaste leveringskosten. De trend is dat de vaste leveringskosten marktbreed stijgen, maar niet bij VanHelder.
3. Overheidsheffingen
En tot slot zijn de overheidsheffingen ook van belang bij de marktprijsbepaling. Een groot deel van de elektriciteitsprijs bestaat namelijk uit heffingen voor de uitstoot van CO₂ die de overheid oplegt. Als de overheid besluit de tarieven van CO₂ te verhogen, zal de prijs van elektriciteit ook stijgen. Het ligt er ook aan hoeveel CO₂ er vrijkomt bij het proces om elektriciteit te maken. Gascentrales stoten bijvoorbeeld minder CO₂ uit dan kolencentrales en bij kerncentrales wordt er helemaal niks uitgestoten. De uitstoot van CO₂ wordt de komende jaren duurder waardoor dit aandeel in de prijs van elektra zal stijgen.
Lees ook: Wat houdt CO₂ (Koolstofdioxide) uitstoot eigenlijk in?
Naast de CO₂-heffing heft de overheid ook energiebelasting en 21% btw. Dit zorgt ook voor een aanzienlijke verhoging van de kosten van energie. In de tabel hieronder kan je de energiebelasting in 2019 zien.
De energiebelasting op elektriciteit
| 0 t/m 10.000 kWh | 10.001 t/m 50.000 kWh | 50.001 t/m 10 miljoen kWh | meer dan 10 miljoen kWh zakelijk |
|---|---|---|---|
| € 0,09863 | € 0,05337 | € 0,01421 | € 0,00058 |
Opslag duurzame energie (ODE)
| 0 t/m 10.000 kWh | 10.001 t/m 50.000 kWh | 50.001 t/m 10 miljoen kWh | meer dan 10 miljoen kWh zakelijk |
|---|---|---|---|
| €0,018900 | €0,027800 | €0,007400 | €0,000300 |
Dit zijn de drie punten die van belang zijn bij de marktprijsbepaling van elektriciteit.
Wist je dit al?
VanHelder schrijft elke vrijdag een marktupdate om je te informeren over alles wat er op de energiemarkt gebeurt. Op deze manier willen wij onze klanten informeren over alle zaken die de energieprijs de afgelopen week hebben beïnvloed. Daarnaast nemen wij pro-actief contact op met onze klanten.
Wil jij ook optimale energie inkoopkosten?
Wij helpen je graag om ervoor te zorgen dat jij je energie inkoop optimaliseert? Neem snel contact op met Alex als jij zijn hulp wel kan gebruiken. Bel hem op 020-205 0485 en hij zal klaar staan om je te helpen.