De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Noors onderhoud
Noors onderhoud
Gas 16 mei23 meiElektriciteit16 mei23 mei
TTF Daggas29.5033.95Base Juni 2461.9472.01
TTF Juni 2430.2535.22Peak call 2595.12102.04
TTF call 2535.7839.23Base call 2586.8295.06

Na een daling van de prijzen op de energiemarkt vorige week, zijn afgelopen maandag de gasprijzen op de markten gestegen, met zelfs het bereiken van de hoogste prijs van de maand mei tot nu toe. Gisteren (23 mei) steeg ook de prijs op de Nederlandse termijnmarkt voor gas met 1,23 €/MWh naar een prijs van 36,30 €/MWh, wat de hoogste prijs is sinds 19 april van dit jaar

De stijging van de gasprijs wordt veroorzaakt door een verminderd aanbod. Veel Amerikaanse LNG-ladingen gaan naar Azië in plaats van naar Europa, terwijl er deze week veel onderhoud aan installaties van Noorse gasvelden is. Daarnaast zijn ook de Russische aanvallen in Oekraïne en de toegenomen spanning tussen Iran en Israël factoren die van invloed zijn.

Donderdag veroorzaakte een ongeplande productiebeperking bij de Kollsnes-aardgasverwerkingsfabriek van het Noorse Equinor onrust. Al langer moet de Europese markt het doen zonder een substantieel deel van de Noorse gasleveranties vanwege onderhoudswerkzaamheden. Het was de bedoeling dat de Noorse productie eind deze maand weer op peil zou zijn, maar de markt houdt er nu rekening mee dat het werk tot ver in juni uitloopt.

Ondertussen waarschuwde het Oostenrijkse energieconcern OMV voor een mogelijke verstoring van de aanvoer uit Rusland. Een onbekend Europees bedrijf zou een rechtszaak hebben gewonnen die betalingen van OMV aan Gazprom onmogelijk maakt. De Russen zouden dan niet meer willen leveren. Via pijpleidingen ontvangt Oostenrijk nog altijd 93% van zijn jaarlijkse gasbehoefte uit Rusland. Ook landen als Hongarije en Servië zijn nog grotendeels afhankelijk van Russisch gas.

Overigens eindigt later dit jaar de transitdeal tussen Rusland en Oekraïne en omdat Kiev geen intentie heeft om Russisch gas door Oekraïne te blijven laten stromen richting Midden Europa, zal hiervoor sowieso een oplossing gevonden moeten worden. Het gaat om circa 5% van de totale Europese gasimport.

Een alternatief vormt vloeibaar gas (lng) uit landen als de VS, Qatar en Algerije. Maar voor dit gas moet Europa concurreren met Aziatische afnemers. Toevallig lijkt er de afgelopen weken net een biedingsstrijd te ontstaan tussen Europa en Azië, zo meldde S&P Global woensdag. Landen als India, Bangladesh, Thailand en de Filippijnen zuchten onder hittegolven en de airconditioners draaien er op volle kracht. De mondiale lng-prijzen zijn hierdoor opgelopen tot niveaus die vorig jaar voor het laatst zijn gezien. Ondertussen ziet het ernaar uit dat het volgende week ook warm wordt in Duitsland en Scandinavië. Dit vooruitzicht drijft de prijs eveneens op, aldus handelaren.

Hier staat tegenover dat de Europese voorraden voor de komende winter sneller aangevuld worden dan anders. Volgens Gas Infrastructure Europe zitten de gasopslagen in de EU al voor 68% vol. In de afgelopen vijf jaar was dat gemiddeld 53% aan het einde van mei.

Geen paniek maar al met al zijn er behoorlijk wat zaken die een risico vormen voor de levering van gas.