De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Terugblik op de afgelopen week

Gas eurocent/m310 febr17 febrElektra in Euro/MwH10 febr17 febr
TTF Daggas19.216.45OTC Base maart 2153.748.1
TTF maart 202118.116.15OTC peak call 2258.757.9
TTF call 2216.9516.3OTC base call 22 51.750.5

Daggas prijs op laagste niveau van dit jaar.

Door het wegtrekken van de kou en het aantrekken van de wind zagen we in de afgelopen week duidelijke prijsdalingen op de spotmarkt. De APX-prijzen toonden vorige week nog regelmatig prijspieken boven 100 €/MWh, maar sinds vrijdag komt de prijs nauwelijks meer boven 70 €/MWh uit. Het daggemiddelde schommelt al dagen tussen 45 en 50 €/MWh. Nu de kou vrijwel helemaal uit de voorspellingen verdwenen is, daalde het maart-baseloadcontract tot ruim onder 50 €/MWh. Er zit echter nog wel enig koude-risico ingeprijsd voor de eerste weken van maart. De onbalansprijzen hielden zich rustig vanwege het stabiele weerpatroon (geen onverwachte pieken of dalen in de zon- en windproductie) en de goede beschikbaarheid van centrales.


Ook daggas tikte gestaag omlaag toen de temperaturen opliepen. Vorige week donderdag stond er nog een prijs van ruim 19 €ct/m3 op de borden, maar deze woensdag was dat al teruggelopen naar net boven 16 €ct/m3. Dit was ondanks het feit dat er geen LNG-levering bij de Gate-terminal is geweest in de afgelopen week. Sinds een piek van 19,7 €ct/m3 op 8 februari is het maartcontract gedaald tot onder 17 €ct/m3. De prijsdalingen worden nog enigszins gedempt door het onverwacht uitvallen van een deel van de Noorse en Amerikaanse gasproductie. Met name in Texas zijn de problemen aanzienlijk nu temperaturen van -20°C voor productieproblemen en stroomuitval zorgen. Hierdoor kreeg ook de olieprijs een flinke opwaartse impuls, aangezien er ca. 2 miljoen vaten per dag minder geproduceerd worden dan gebruikelijk. Donderdagochtend handelde het voorste maandcontract rond 65 $/vat, een prijsniveau dat we sinds januari 2020 niet meer gezien hadden.

De lange termijncontracten bewogen in beperkte mate mee met de korte termijncontracten. Sinds het begin van het jaar is er echter betrekkelijk weinig veranderd. De jaarcontracten voor gas handelen grofweg in een bandbreedte tussen 15 en 17 €ct/m3, waarbij de verdere jaren lager gewaardeerd worden dan het 2022-contract. Bij elektriciteit zien we eenzelfde beeld, maar de volatiliteit is wel groter doordat de emissierechtenprijs daar een grotere invloed heeft dan bij gas. In onze vorige marktvisies verwezen we al naar de stevige prijsstijgingen van EUA’s in de afgelopen weken en dit zorgde ervoor dat elektriciteitsproducenten hogere kosten per MWh hadden. Sinds vrijdag lijkt het opwaartse sentiment echter wat weg te ebben; er is geen slotprijs meer boven 40 €/ton genoteerd en donderdagochtend handelde het dec’21-contract net boven 38 €/ton.

Vooruitblik komende weken

Voor de korte termijn zetten we onze verwachting op licht dalend. Richting het weekend loopt de temperatuur verder op en de zuidenwind blijft met kracht 4 à 5 over het land blazen. Er is ook regelmatig ruimte voor de zon, waarmee het aannemelijk is dat de spotprijzen op de zon-uren relatief laag zullen zijn. Met name zondag verwachten we uurprijzen die ruim onder 30 €/MWh liggen. Op de werkdagen volgende week is een prijs tussen 40 en 50 €/MWh realistisch; iets lager dan deze week dus.

Voor daggas is er ook nog ruimte naar beneden, zeker als de temperaturen in Noord- en Oost-Europa verder oplopen. Aanstaande vrijdag ontvangt de Gate-terminal een Russische LNG-tanker, waarmee het totaal voor februari op vier leveringen komt. Dat is ruim minder dan de twaalf leveringen in februari 2020. Groot-Brittannië (negen leveringen t/m 27 februari) en Frankrijk (ca. veertig leveringen t/m 31 maart) verwelkomen flink meer vloeibaar gas de komende weken, waarbij de huidige koudegolf in Texas nog roet in het eten kan gooien. Als de leveringen doorgaan dan is er voor Nederland minder noodzaak om te exporteren naar deze landen.

De gashandelaren kijken al met een schuin oog naar de zomer nu de gasvoorraden hard leeg zijn gelopen in de afgelopen maanden. Op Europees niveau staan de voorraden op 34%, ruim 25% lager dan vorig jaar en ruim onder het vijfjarig gemiddelde. Door de kou van vorige week zien handelaren hoe belangrijk het is om goedgevulde tanks te hebben. De enorme prijspieken in Azië werden immers deels veroorzaakt door het ontbreken van grootschalige gasopslag.

Voor de lange termijn zetten we onze verwachting op stabiel. De rol van de lege gasvelden in Grijpskerk, Norg en Bergermeer wordt steeds groter om gas in op te slaan. De productie in Groningen wordt komend gasjaar teruggeschroefd naar 3,8 miljard m3 en gaat daarna op de waakvlam-stand: er wordt op een minimaal niveau geproduceerd om nog bij te kunnen springen in extreem koude winters. Op het hoogtepunt van de gaswinning werd er 87,5 miljard m3 per gasjaar omhoog gehaald uit het Groningenveld

Deze week is de investeringsbeslissing genomen om de hervergassingscapaciteit van de LNG-terminal in Zeebrugge (België) de komende jaren te verdubbelen. In 2026 kan deze terminal op jaarbasis ca. 17,5 miljard m3 gas verwerken en injecteren in het gasnet. Dit kan voor Nederland een deel van de verminderde eigen productie opvangen.

Voor de lange termijn bij elektriciteit is het afwachten hoe de emissierechtenprijs zich de komende maanden gaat ontwikkelen. Het voorlopige hoogtepunt van ruim 40 €/ton is volgens marktkenners vooral veroorzaakt door speculatieve handel en in mindere mate door het aanslingeren van kolencentrales in koude periodes (waarvoor meer emissierechten gekocht moeten worden dan bij het gebruik van gascentrales). Als de ingenomen posities weer verkocht worden, is het mogelijk dat de prijs weer langzaam richting 35 €/ton beweegt. De elektriciteitsprijs wordt vervolgens mee naar beneden getrokken, zeker als de gasprijs ook daalt.