Marktupdate week 21: Prijzen lopen iets op door onderhoud dat uit loopt.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Bij onderhoud is er toch altijd het risico dat het langer kan duren dan gepland, waardoor er langer dan voorzien minder gas beschikbaar is en dus tijdelijk minder aanbod op de markt. Een andere reden voor het oplopen van de prijzen is het contact dat er tussen president Trump en president Poetin is geweest. De uitkomst van hun gesprek was weinig hoopgevend voor een snelle vrede tussen Oekraïne en Rusland, waardoor de kans dat er in de toekomst weer meer Russisch gas naar Europa komt ook kleiner is. Dat die gedachte speelt op de markt is opvallend, omdat het tegenstrijdig is met de Europese plannen om helemaal geen Russisch gas meer af te nemen in de komende jaren.

De Europese gasopslagen worden nog steeds goed gevuld. De vulgraad in de EU is op dit moment gemiddeld 45%. Als de huidige toename van de vulgraad gedurende de zomerperiode aanhoudt, dan zou een vulgraad van 90% voor het begin van de winter gehaald kunnen worden.

Ook de prijzen van de CO₂-rechten liepen op. Die stijging werd vooral gedreven door de oplopende energieprijzen. Wel werd deze week bekend dat de EU en het Verenigd Koninkrijk hun beide ETS-systemen willen gaan koppelen en elkaar daarbij willen uitsluiten van CO₂-toeslagen op de import van goederen. Deze toeslagen komen voort uit het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Dit is een mechanisme om gelijke concurrentievoorwaarden te creëren tussen bedrijven binnen en buiten de EU als het gaat om klimaatregels. Producten van buiten Europa worden extra belast voor hun CO₂-uitstoot, om zo een eerlijke concurrentie te realiseren voor Europese bedrijven ten opzichte van bedrijven van buiten Europa. Die toeslag is een soort CO₂-heffing op geïmporteerde goederen die geproduceerd zijn in landen met minder strikte klimaatregels dan in de EU.  

Er is ook weer een nieuwe ontwikkeling in het beleid ten aanzien van windenergie. De Nederlandse overheid heeft bekend gemaakt dat ze de volgende zomer niet 3GW maar 1GW aan offshore wind gaan tenderen. Concreet betekent dit dat alleen Nederwiek I-A aanbesteed zal gaan worden en dat de veiling van de locaties IJmuiden Ver Gamma-A en Gamma-B tot nader order worden uitgesteld. Redenen hiervoor zijn de verstoorde marktomstandigheden voor het bouwen van windparken op zee en de beperkte vraag naar elektriciteit. Hierdoor is het niet realistisch om te verwachten dat er genoeg biedingen zullen zijn voor de volledige capaciteit van 3GW aan windparken op zee. Ook elders in Europa zien we projecten voor windparken op zee moeilijk of niet van de grond komen als gevolg van de huidige marktomstandigheden.

De ontwikkeling van de spotprijzen op de elektriciteitsmarkten blijft hetzelfde beeld vertonen als de afgelopen weken. Alleen afgelopen maandag (19 mei) was er deze week geen sprake van negatieve prijzen. Het feit dat er een dag geen negatieve prijzen zijn is tegenwoordig een uitzondering. Met de verwachting dat er deze week de nodige wind en zon is, zal een dag met geen negatieve prijzen uitzonderlijk zijn.