De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Terugblik op de afgelopen week

Gas eurcent/m33 mrt10 mrtElektra in Euro/MwH3 mrt10 mrt
TTF Daggas15.617.25OTC Base maart 2143.9548.9
TTF maart 202115.1517.2OTC peak call 2256.5560.00
TTF call 2216.0517.25OTC base call 22 49.753.4

CO2 emissierechten breken opnieuw prijsrecord

Er was veel beweging in de spotprijzen afgelopen week. Eind vorig week en dit weekend was het relatief rustig, net als in de week ervoor met prijzen rond 45 €/MWh. De prijs schoot maandag omhoog richting 60 €/MWh. Oorzaken waren het koudere weer, weinig wind en de hogere prijzen voor gas en emissierechten. Vanaf woensdag dalen de prijzen onder invloed van de steeds aantrekkende wind. Vandaag (donderdag) zien we een gemiddelde lage prijs van 35 €/MWh, maar sterk wisselend per uur tussen 0 en 120 €/MWh.

De onbalans was de meeste dagen redelijk stabiel en meestal lager dan de APX, behalve dinsdag toen de onbalans overdag erg onrustig was met veel korte spikes omhoog. Vandaag is de onbalans door het stormachtige weer ook zeer wisselend. In de ochtend regelmatig heel hoog, omdat windmolens stilgezet zijn.

De contracten voor elektriciteit in het tweede kwartaal zijn afgelopen week met bijna 5 €/MWh fors gestegen en hebben de daling van vorige week daarmee meer dan goed gemaakt. De stijging is veroorzaakt door het nieuwe prijsrecord van emissierechten en de koude weersverwachting.

Op de korte termijn gasmarkten drong sinds eind afgelopen week ineens door dat de winter nog niet voorbij is, maar de gasvoorraden wel grotendeels leeg zijn. In de UK is dit het meest nijpend: als men de uitstroom uit de voorraden volhoudt in het tempo sinds het begin van de maand, zijn de voorraden midden volgende week leeg. In Nederland is het nog lang niet zover, er is nog ruim 4,5 miljard m3 in voorraad. Al is dit wel 3 miljard m3 minder dan vorig jaar om deze tijd. De trigger voor de prijsstijging was een verstoring in de Noorse aanvoer, die leidde tot een daling van de gasaanvoer met 35 miljoen m3 per dag. De aanvoer herstelt stapje voor stapje, maar loopt nog steeds 25 miljoen m3 per dag achter op planning. De aangetrokken wind leidt sinds gisteren tot lager gasverbruik door centrales, maar het gasverbruik voor verwarming is onverminderd hoog.

Het goede nieuws is dat de LNG-aanvoer naar Noordwest-Europa weer echt goed op gang is. Van vandaag tot 19 maart staan acht aanlandingen gepland in de UK en negen in Frankrijk. Op Gate hebben deze maand al vier tankers gelost en er volgen er komende week nog eens drie. Deze aanvoer maakt dat handelaren nog redelijk relaxt naar de komende twee weken kijken. Het heeft er wel toe geleid dat de dagprijs 1,5 ct/m3 gestegen is afgelopen week. De prijzen voor de frontmaanden zijn nog meer gestegen. Het valt op dat de prijzen voor daggas, de volgende week en voor april vrijwel gelijk zijn. Dit is in ieder geval geen stimulans meer om nu de voorraden leeg te maken.

Vrijwel alle grondstofmarkten noteerden plussen afgelopen week. De olieprijs steeg eind vorige week naar een nieuw record van 69 $/vat voor de frontmaand, gedreven door zichtbare exportreductie van OPEC-landen en het frisse weer in Europa. Ook de alsmaar stijgende financiële marken trekken speculanten naar de grondstofmarkten toe. Dat is merkbaar aan de prijs van olie en metalen. Zo loopt de lange termijn olieprijs (jaar+3) sinds begin februari stap voor stap op en is nu 57 $/vat. Een dergelijke beweging hebben we lang niet gezien want ondanks alle corona-toestanden is de olieprijs voor de verre toekomst heel 2020 rond 50 $/vat gebleven. Maar ook de emissierechten hebben de wind in de rug door de financiële markten. Vanochtend doorbrak de prijs voor het eerst de € 42/ton. De enige grondstofprijs die gematigd blijft is de steenkoolprijs, die varieerde tussen 67,5 en 70 $/ton afgelopen week en kwam niet in de buurt van de piekprijs van mid januari.

De termijnprijzen van gas en elektriciteit werden omhoog getrokken: gas met ruim 1 ct/m3 sinds midden vorige week en elektriciteit zelfs met 3,5 euro/MWh, De WKK sparkspreads verbeterden hierdoor ook aanzienlijk en zijn op het hoogste niveau sinds oktober 2019: voor jaar 2022 richting 32 euro/MWh. De WKK sparkspread voor zomer 2021 haalt ook nog de 25 euro/MWh. De productiemarges van grote centrales liggen veel lager, want zij moeten de hoge kosten van emissierechten betalen.

Vooruitblik komende weken

Voor de korte termijn gasprijzen is onze verwachting onzeker voor komende week. Ondanks het aanhoudende koude weer en de lage gasvoorraden reageren handelaren niet paniekeriger. We moeten ons realiseren dat men volledig vertrouwt op de LNG aanvoer. Dat kan terecht zijn, maar dat hoeft niet. Als het stormachtige weer aanhoudt, kunnen LNG tankers niet aanlanden en ontstaat al na enkele dagen een tekort. Als dit gebeurt, zullen de korte termijnprijzen hard stijgen. Kortom, op z’n best blijven de prijzen stabiel, maar er is kans op een forse stijging.

De korte termijn elektriciteitsprijzen zijn de komende dagen naar verwachting erg laag. De baseload voor komend weekend handelt € 27 per MWh, in Duitsland zelfs op 0. De verwachting is dat de wind vanaf maandagmiddag afneemt, daarom handelt baseload voor volgende week een stuk hoger, op € 49 per MWh. De onbalans wordt waarschijnlijk onrustig, omdat de windkracht nogal wisselt van uur tot uur. De BritNed kabel komt pas 22 april terug in de lucht, waardoor Nederlandse prijzen minder gedempt worden

Ook voor de lange termijn is onze verwachting onzeker. De prijsontwikkeling van emissierechten is zeer onzeker; ze kunnen fors terugvallen maar ook blijven stijgen. De situatie op de olie- en metaalmarkt en de financiële markten voelt steeds meer aan als in 2008. Dit roept de vraag op ‘wanneer komt de klap?’. Maar de komende weken is er grote kans op verder oplopende speculatie.