De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.
Terugblik op de afgelopen week
Korte prijzen omhoog door kouder weer en weinig wind
Alle prijzen gingen 2e helft vorige week omlaag en deze week met dezelfde of grotere vaart weer omhoog. Het weerbericht was de belangrijkste drijver. Eind vorige week leidde het zachte weer met goede wind tot hoge productie uit windmolens en lage gasafname. In combinatie met goede aanvoer van gas en de aankondiging van twee LNG aanlandingen in deze week en in volgende week bij de Gate terminal, trok de korte termijn gasprijzen fors omlaag en ging elektriciteit hier deels in mee. Afgelopen maandag veranderde het weerbericht voor deze en volgende week naar kouder dan normaal weer en weinig wind. Ook kwam een verwachte LNG aanlanding op dinsdag niet binnen en verkrapte de aanvoer in het gas systeem. Gevolg was dat vooral de daggasprijs steeg, met ca 1 ct/m3. De prijzen voor alle toekomstige periodes volgende die patroon, maar gedempt. Opvallend is dat de dagprijs nu duidelijk boven de december- en Q1-prijs ligt. Dit komt door het feit dat de lange termijn verwachting nog steeds zachter weer aangeeft. Als blijkt dat december en januari niet zo warm wordt als verwacht kan dit weleens de prijzen een boost geven.
Ook de APX prijzen zijn afgelopen week trendmatig gestegen, van gemiddeld 40 naar 50 euro/MWh. Ook hier is het weer de oorzaak. De APX prijs bereikt vandaag een hoog niveau van gemiddeld boven 70 euro/MWh in de peakuren. Het uur 17-18 met 135 euro/MWh trekt het gemiddelde sterk omhoog. Het is windstil, vrij koud en in Frankrijk zijn er (opnieuw) problemen met kerncentrales. Dit leidt tot schaarste, heel anders dan vorige week toen er steeds ruime aanbod was. De onbalans is afgelopen week rustig geweest, op dinsdag na. Toen was de onbalans heel regelmatig hoog. De elektriciteitsprijzen voor de komende maanden zijn mee omhoog getrokken met de APX en staan 2-3 euro/MWh hoger dan vorige week. Waarschijnlijk heeft de slechte sparkspread en darkspread hier ook mee te maken. Voor baseload komende winter staan deze productiemarges ruim onder nul. Bij kolen was dit al langer het geval, maar de clean sparkspread op gascentrales is in 2 maanden 15 euro/MWh gedaald. Dit is een onhoudbare situatie.
De lange termijnprijzen van gas zijn per saldo nauwelijks veranderd ten opzichte van midden vorige week. De termijnprijzen elektriciteit zijn wel omhoog met ca 0,75 euro/MWh. De lange termijn elektriciteitsmarkt is duidelijk op zoek naar richting: enerzijds zijn de sparkspreads en darkspreads op baseload voor de komende jaren zo negatief dat de situatie onhoudbaar lijkt, anderzijds komt er steeds meer bewijs dat de productie in zon en wind van maart t/m oktober dominanter is dan de conventionele productie. Dit geeft veel twijfel aan de waarde van de baseload elektriciteit. Het dilemma van de energietransitie wordt steeds nijpender: hebben we nog wel voldoende vermogen als er geen zon en wind zijn? Deze week is de nieuwe SDE++ ronde open gegaan, deze loopt tot 17 december. Ook in deze fase zal weer veel nieuw duurzaam vermogen subsidie krijgen.
Vooruitblik komende weken
De verwachting voor de korte termijn gas handhaven we op stabiel. De forward prijzen voor komende week zijn rond de huidige dagprijs van 13,7 ect/m3. Weliswaar koelt het verder af, maar worden binnen een week nog 3 aanlandingen van LNG op Gate verwacht. Dus: meer vraag en meer aanbod. De prijzen voor de frontmaanden lijken ons aan de lage kant, gezien de vraag-aanbod verhouding. Voor de producenten blijft het op APX en intradaymarkt komende week waarschijnlijk feest. Gezien het weerbericht de vraag-aanbod situatie ten zuiden van Nederland na 2 dagen kouder weer impliceert dat de huidige verwachte gemiddelde prijs van 47 euro/MWh voor de APX in komende week waarschijnlijk aan de lage kant is. Tussen 50 en 60 euro/MWh lijkt waarschijnlijker. In dat licht kan ook de prijs van de frontmaanden doorstijgen.
Voor de verdere jaren gasprijzen houden we onze verwachting op stabiel. De OPEC conferentie van dinsdag kan effect hebben, maar we zien dat de termijnprijzen voor gas wel beweeglijk zijn, maar geen richting kiezen. Voor elektriciteit geldt dat verdere stijging het meest waarschijnlijk is. De grondstofprijzen zijn hoog en de productiemarges zijn te laag om rendabel te draaien. Maar zonder draaiende gas- en steenkoolcentrales is er niet genoeg aanbod.
