De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.
Terugblik op de afgelopen week
Korte termijnprijzen voor gas en elektriciteit blijven volatiel
De afgelopen handelsdagen waren de prijzen op met name de korte termijnmarkten voor zowel gas als elektriciteit wederom enorm beweeglijk. De onzekere weersverwachting voor februari was daar onder andere debet aan. Deze onzekerheid wordt veroorzaakt door onduidelijkheid of een hogedrukgebied (met lagere temperaturen), of juist een lagedrukgebied (met hogere temperaturen en regen) de overhand gaat krijgen in de komende periode. Het feit dat de gasvoorraden inmiddels gehalveerd zijn en er nauwelijks nog LNG-schepen richting Europa varen, maakt handelaren zenuwachtig. Vorig jaar rond deze tijd was de vulgraad nog rond 2/3. Als de onttrekking in het huidige tempo doorgaat, zal er eind februari nog maar een kwart van het volume beschikbaar zijn.
Zodra er lagere temperaturen in de verwachting kwamen, reageerden de spot- en korte termijnprijzen direct met een felle stijging. Daardoor ontstond bij de TTFgasprijzen regelmatig een prijsschommeling van meer dan 0,5 ect/m3 op de korte termijn. Bij elektriciteit waren bewegingen van meer dan 1 euro/MWh niet ongewoon. Sinds het weekend laten de frontmaanden wel een dalende trend zien. Daardoor zijn daggas en de frontmaanden ruim een cent lager dan een week geleden. Daggas is inmiddels onder de 19 ect/m3 gezakt. Levering voor de maand februari handelde een groot deel van woensdag ook rond dat niveau, maar steeg aan het einde van de middag toch plots naar de 19,5 ect/m3.
Op de APX spotmarkt waren de uurverschillen minder groot dan vorige week. De gemiddelde uurprijs voor de piekuren was de afgelopen dagen tussen de 60-70 euro/MWh, terwijl de daggemiddelden niet boven de 60 euro/MWh uitkwamen. Opvallend is dat het februari-contract begin deze week nog steeg tot bijna 60 euro/MWh, en twee dagen later (27 januari) gedaald is tot onder de 53 euro/MWh. Woensdagmiddag was de onbalans erg onrustig, met geregeld pieken tot boven de 300 euro/MWh. Ongepland wegvallen van een centrale in combinatie met beperkte duurzame opwekking (windstil en bewolkt weer) dwongen Tennet om gedurende anderhalf uur noodvermogen af te roepen.
Voor de langetermijncontracten van gas en elektriciteit waren de prijsbewegingen beduidend minder spannend. Vergeleken met vorige week zijn de contracten voor de verdere jaren nauwelijks van hun plek gekomen.
Vooruitblik komende weken
De weersverwachting is veelal de drijvende kracht achter de prijsontwikkeling voor de korte termijn. Voor het komende weekend laat de temperatuursverwachting een dip zien. ’s Nachts gaat het kwik namelijk richting het vriespunt. Voor de tweede helft van februari lopen de weersverwachtingen uiteen. Dat houdt de prijsvorming voor de korte termijncontracten onzeker, met bijbehorend mogelijk volatiele handelsdagen. De ingebruikname van de BritNed kabelverbinding is momenteel gepland op 7 februari. Deze verbinding heeft er tegen die tijd twee maanden uit gelegen. Ook voor de komende week wordt er bij de Gate terminal geen aankomst van LNG-schepen verwacht. De afhankelijkheid vanuit voorraden en buitenlandse import blijft dus van kracht. Een lichte verstoring van de aanvoer vanuit Noorwegen eerder deze week (door ongeplande uitval bij diverse Noorse velden) is verholpen. Dit veroorzaakte eerder deze week nog voor een vermindering van circa 10 miljoen m3 gas per dag.
Voor de prijsvorming van langetermijncontracten is vooral berichtgeving rond economische verwachtingen leidend. Zowel het IMF als de Fed (Amerikaanse centrale bank) waarschuwen voor teveel optimisme, omdat de vooruitzichten erg onzeker zijn. Bovendien waarschuwen zij dat de vele steunmaatregelen niet alle problemen kunnen oplossen. Het is afwachten in hoeverre de stimuleringsplannen van de kersverse Amerikaanse president Biden hun vruchten gaan afwerpen. Gezien zijn grote ambities voor duurzame energie kan zijn beleid op het gebied van (schalie)olie en gas grote gevolgen hebben. Het doel van het Amerikaanse klimaatplan is namelijk om in 2050 ‘klimaatneutraal’ te zijn. Daarmee waait duidelijk een andere wind in de VS. Dichter bij huis is de ontwikkeling van groen gas invoeding op het Nederlandse gasnet. Het afgelopen jaar is deze met 30% toegenomen tot bijna 200 miljoen m3. De komende jaren zal deze ontwikkeling verder doorzetten is de verwachting. De ambitie van het klimaatakkoord is om het jaarlijkse volume van duurzame gassen in 2030 te laten groeien tot 2 miljard m3.