Marktupdate week 27: Op-en-neer. Volatiele handelsweek.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Terugblik op de afgelopen week

Gas eurcent/m3	1 juli	7 juli	Elektra in Euro/MwH	1 juli	7 juli
TTF Daggas	35.9	33.65	OTC Base jul 21	89.30	82.85
TTF jul 2021	35.30	31.60	OTC peak call 22	80.75	77.75
TTF call 22	25.35	24.05	OTC base call 22	73.10	69.55

Extreme prijsbewegingen op korte termijncontracten

Zoals gebruikelijk in de afgelopen weken concentreerden de prijsbewegingen voor elektriciteit en gas zich vooral op de contracten t/m de gaswinter. Aan het begin van de week liepen de prijzen nog gestaag op, waarbij het augustuscontract voor gas maandag zelfs boven 37 €ct/m³ sloot. Dinsdag keerde het sentiment en kelderden in de loop van de middag alle korte termijncontracten. Op de gasmarkt resulteerde dit in een prijsdaling van bijna vier cent. Ook de elektracontracten gingen enkele euro’s onderuit. De emissierechtenprijs dook omlaag van bijna 58 €/ton naar 54 €/ton.
Analisten en handelaren grepen verschillende strohalmen vast om te verklaren waarom dit gebeurde. Er waren geruchten dat de Chinese LNG-import terugliep. Daarnaast lekten nieuwe conceptdocumenten uit m.b.t. de aanpassing van het emissierechtensysteem die mogelijk voor neerwaartse prijsdruk zorgden. Ook een hogere injectiegraad van de gasbergingen en betere vooruitzichten voor de Franse kerncentrales werden erbij gehaald als verklaring. Het is waarschijnlijker dat handelaren aan het schuiven waren met hun posities nu het nieuwe kwartaal begonnen is. Naar mate meer handelaren hun posities verkochten, ontstond er een sneeuwbaleffect. Fundamenteel is er weinig veranderd. Woensdag leken de prijzen zich te herstellen, maar in de loop van de middag vlogen de voorste maandcontracten weer euro’s omlaag.

De daggasprijs daalde van 37 naar 33,5 €ct/m³, onder aanvoering van dalingen op de emissie- en elektramarkten. Nederland ontvangt nog steeds geen LNG door onderhoud bij de Gate-terminal. Op dinsdag en woensdag nam de stevige windproductie een hap uit de gasvraag in Nederland.

De APX-prijzen bevinden zich nog steeds op een ongekend hoog niveau, zeker gezien de toegevoegde zon- en windcapaciteit in de afgelopen jaren. De hoge prijs van steenkool en gas i.c.m. beperkte zon- en windproductie in de afgelopen weken houden de prijzen op hun plek. Dinsdagmiddag zagen we een deuk in de uurprijzen door de stormachtige wind die over Nederland blies. ’s Avonds liepen de prijzen weer op tot boven 100 €/MWh, een trend die we elke dag van de week constateerden. Duitsland noteerde donderdag een gemiddelde uurprijs van 109,04 €/MWh, Nederland bleef daar met 96,04 €/MWh ruim onder. Tennet heeft afgelopen zaterdag, dinsdag (2x) en donderdag noodvermogen afgeroepen in opregelende richting. De opbrengst uit zon en/of wind viel tegen waardoor er een stroomtekort ontstond.

De onrust bij de gas- en elektraprijzen sijpelt nauwelijks door naar de lange termijncontracten. Alleen Q1’22 beweegt nog stevig, omdat de vooruitzichten voor de komende winter onduidelijk zijn. Week-op-week is er een daling zichtbaar, vooral doordat de emissierechtenprijs weggezakt is.

Vorige week berichtten we al over de OPEC+-vergadering. Op 1 juli had er al uitsluitsel moeten zijn over de productieplannen vanaf augustus, maar met name Saudi-Arabië en Verenigde Arabische Emiraten (VAE) liggen met elkaar in de clinch. Afgelopen maandag is de vergadering definitief opgeschort en er is geen zicht op een vervolg. Het is dus onduidelijk wat dit betekent voor de olieproductie vanaf augustus. Dit zorgt voor volatiliteit op de markt, waarbij de voorlopige prijspiek van ruim 77 $/vat op maandag werd gevolgd door een daling naar 73 $/vat op woensdag.

In aanloop naar de presentatie van de EU-plannen op 14 juli is ook de emissierechtenprijs zeer bewegelijk. Maandag werd (wederom) een nieuw prijsrecord gevestigd, nu op 57,87 €/ton. Dinsdag sloot het dec’21-contract op 54,02 €/ton en woensdag op 52,62 €/ton. De steenkoolprijs volgt het sentiment op de andere markten, waardoor de stijgende lijn van de afgelopen weken dinsdag onderbroken werd. Daarmee blijft het slot van maandag op 88,35 $/ton (CAL’22) voorlopig de hoogste prijs die we de laatste jaren hebben gezien op een kalenderjaarcontract.

Vooruitblik komende weken

Voor de korte termijn passen we onze verwachting aan naar onzeker. De Nederlandse windproductie neemt de komende dagen af en de temperaturen lopen licht op. De kolen- en biomassagestookte Uniper-centrale op de Maasvlakte (1070 MW) komt vrijdag uit onderhoud en ook andere, kleinere centrales rondom hun werkzaamheden af. Voor de APX-prijzen zien we iets ruimte omlaag, met name als de gas- en emissierechtenprijs stabiliseren rond het niveau van woensdag einde dag.

Het is nog onduidelijk waar de daggasprijs en het voorste maandcontract heen gaan bewegen. We hebben de afgelopen week gezien dat er weinig voor nodig is om een stevige prijscorrectie te triggeren. Een trader sprak de verwachting uit dat de prijzen volgende week in rustiger vaarwater terecht komen. Nu het onderhoud in Noorwegen zo goed als afgerond is, is het de beurt aan Rusland. Werkzaamheden aan de Yamal-pijpleiding zorgen er van 6 tot 10 juli voor dat er 80 miljoen m³/dag wegvalt op de route van Rusland naar Duitsland. Van 13 tot 25 juli stroomt er geen gas door de Nord Stream-pijpleiding, waardoor de Russische export met ca. 160 miljoen m³/dag beperkt wordt. Het gros van dit gas wordt normaal gesproken door Duitsland gebruikt, waardoor het aannemelijk is dat de vulgraad van de Duitse gasbergingen enkele procentpunten daalt de komende weken. Er staan twee LNG-leveringen bij de Gate-terminal op stapel: op 12 en 17 juli. Dit geeft een boost aan de Nederlandse gasvoorraden.

Voor de lange termijn handhaven we onze verwachting op onzeker. De geruchten over aanscherpingen van het handelssysteem voor emissierechten (EU-ETS) hebben de laatste maanden voor dusdanig stevige prijsstijgingen gezorgd dat zelfs prijsdalingen mogelijk zijn als de plannen volgende week conform verwachting gepresenteerd worden.

De belangrijkste factor die voor prijsbewegingen kan zorgen op de gasmarkt is nog steeds Nord Stream 2, maar het is de afgelopen weken opvallend stil op dat vlak. Er zijn marktkenners die dit jaar nog de ingebruikname van de nieuwe gaspijpleiding verwachten, maar dat zal niet om significante volumes gaan. Het gaat mogelijk wel effect hebben op de prijzen voor 2022-gaswinter.