De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.
windpark
| Gas | 5 Dec | 12 Dec | Elektriciteit | 5 Dec | 12 Dec |
| TTF Daggas | 46,40 | 43.09 | Base Jan 25 | 112.90 | 102.77 |
| TTF Jan 25 | 46.55 | 42.80 | Peak call 25 | 101.11 | 91.33 |
| TTF call 25 | 44.46 | 41.73 | Base call 25 | 91.66 | 86.77 |
Deze week is er in Noordwest-Europa wederom sprake van een zogenaamde ‘Dunkelflaute’. De van oorsprong Duitse term staat voor een periode met maar weinig elektriciteitsopwekking door zon en wind, in combinatie met een hoge vraag vanwege de kou.
Met name Duitsland en Denemarken hebben op deze momenten de grootste moeite om voldoende elektriciteit te genereren. Daardoor wordt er maximaal beroep gedaan op de beschikbare grenscapaciteit van de omringende landen.
Het gevolg was dat ook voor Nederland de spotprijzen door het dak gingen. Voor donderdag 12 december kwam de gemiddelde spotprijs uit op ruim 355 €/MWh. Voornamelijk doordat tijdens de peakload-uren (8-20u) de gemiddelde prijs bijna 559 €/MWh was, met een maximum uurprijs (17-18u) van 873 €/MWh. Aangezien de problemen met name door Duitsland en Denemarken veroorzaakt werden, lagen daar de prijzen nog hoger dan voor Nederland.
Woensdagmiddag was TenneT genoodzaakt om tot tweemaal toe voor ruim een uur lang noodvermogen af te roepen. De onbalansprijs lag voor het grootste deel van de middag rond de 1.000 €/MWh.
Gezien de toenemende afhankelijkheid van zon en wind, is het aannemelijk dat bovenstaande fenomeen de komende jaren in de winterperiode vaker zal voorkomen.
Sinds medio november laten de termijnprijzen voornamelijk een zijwaartse beweging zien. De prijsstijging als gevolg van de koude en windarme start van maand november heeft niet doorgezet. Voor december begrippen schommelt de temperatuur rondom het langjarig gemiddelde. De laatse dagen beginnen de prijzen te zakken.
Wat verder opvalt, is dat de handelstijdvakken voor de zomerperiode van 2025 nog steeds duurder zijn dan de daaropvolgende winterperiode. Doorgaans is het prijsverschil juist andersom, waardoor er een prijsprikkel is voor exploitanten van gasopslagen om gedurende de zomermaanden de gasvoorraad weer aan te vullen.
De markt lijkt momenteel meer bezig met het doorkomen van de net gestarte winterperiode. Daardoor is de meeste prijsactie met name zichtbaar voor het jaar 2025. De verdere jaren lieten in de voorgaande weken maar heel beperkte prijsbewegingen zien.
De gasonttrekking uit de Europese opslagen startte dit jaar al vroeg in november en is sindsdien onverminderd doorgegaan. Er is zelfs sprake van de snelste onttrekking in acht jaar tijd. Het gemiddelde tempo in de afgelopen weken is een vermindering met zo’n 3 procentpunt per week.
Het beperkte windaanbod van deze week zorgt er mede voor dat er een verhoogde gasvraag is om in de gevraagde elektriciteitsbehoefte te kunnen voorzien.
Als het huidige onttrekkingstempo aanhoudt, betekent dit dat er half december nog minder dan 80% van de totale capaciteit in Europa beschikbaar is voor het resterende deel van de winter. Dat is een stuk lager in vergelijking met de afgelopen twee jaren: rond deze tijd van het jaar was er toen namelijk nog ongeveer 90% beschikbaar.
De weersverwachting geeft aan dat er voor de komende week wat meer wind zal zijn. Daarnaast geven de modellen aan dat de temperatuur gemiddeld genomen iets boven het langjarig gemiddelde uitkomt. Dat zal met name de gasvraag enigszins temperen.
Aan de andere kant is de aanvoer van gas goed. De Noorse gas export blijft door enkele geplande en ongeplande verstoringen steken rond de 90% van de maximale capaciteit. Ook qua LNG worden er tot eind volgende week nog vier schepen verwacht bij de terminal in Rotterdam.