De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Gas 3 Okt10 OktElektriciteit3 Okt 10 Okt
TTF Daggas39.0840.20Base Nov 2489.2891.03
TTF Nov 2439.9140.29
Peak call 2591.3294.0
TTF call 2539.2739.62Base call 2584.9787.13

De bovenstaande tabel met de week-op-week ontwikkeling van de termijnprijzen van gas en elektriciteit geeft slechts een beperkt beeld van de beweging die er in de tussenliggende handelsdagen is geweest. Zowel bij gas als elektriciteit noteerden de kortetermijnprijzen op donderdag nagenoeg gelijk in vergelijking met vorige week. De termijncontracten voor 2025 en verder zijn ook nagenoeg onveranderd.

Echter, vooral voor de gasprijzen gold dat de stijgende lijn die medio september werd ingezet, nog tot eind vorige week werd voortgezet. Zo steeg het maandcontract voor november’24 afgelopen vrijdag nog door tot circa 41 €ct/m3. Ook de dagvooruit gasprijs liep tot het weekend op tot bijna 40 €ct/m3. Zelfs het 2025-jaarcontract stond vlak voor het weekend rond de 39 €ct/m3.

De eerste week van oktober was kouder dan eerder werd verwacht, met name gedurende de nachten wanneer de temperatuur ruim onder de 10 graden Celsius zakte. Dit zorgde voor een hoger gasverbruik voor verwarming. Daarnaast zorgden de opgelopen spanningen in het Midden-Oosten waarschijnlijk voor een tijdelijke extra opwaartse prijsdruk.

Deze prijsstijging betekende tegelijkertijd dat het prijsverschil voor de front-maand november tussen TTF en de Aziatische tegenhanger EAX verder is verkleind. Medio september was het prijsverschil nog omgerekend ruim 4 €ct/m3. Dat is inmiddels geslonken naar iets meer dan 1 €ct/m3. ICIS meldde dat er daardoor waarschijnlijk vijf LNG-schepen hun koers van Azië naar Europa hebben verlegd.

Het eerder genoemde effect van de temperatuur die tot drie graden onder het seizoengemiddelde lag, was ook zichtbaar aan het verloop van de vulgraad bij de Nederlandse gasopslagen. Dat wijkt namelijk af van de gestage vulling in andere Europese landen. Sinds begin oktober is er in Nederland vooral op doordeweekse dagen per saldo een beetje gas onttrokken. De onttrekking was slechts 0,2 procentpunt, dus maar heel beperkt. Dat betekent wel dat de Nederlandse gasopslagen deze maand nog niet verder zijn aangevuld. De vulling is daardoor blijven steken op een gemiddelde van 92,5%.

De andere Europese landen met veel gasopslag capaciteit, Duitsland, Italië en Frankrijk, zagen de vulgraad in de afgelopen week wel toenemen. In alle gevallen met ongeveer 0,5 procentpunt. Dat betekent dat het Europese gemiddelde langzaam maar zeker naar de 95% toe kruipt. Voor Duitsland en Italië is dat inmiddels ongeveer 97%. Frankrijk heeft met 93% inmiddels een kleine voorsprong op ons land opgebouwd.

Voor de EPEX spot uurprijzen lieten vrijwel dagelijks een dagpatroon zien met de welbekende ochtend- en avondpiek. Ondanks dat de opwekking uit zonnepanelen nog aanzienlijk is, worden het algehele prijsniveau steeds meer bepaald door de windkracht. Op dagen waarin de wind zich niet of beperkt liet gelden, lagen uurprijzen voor ochtendpiek rond de 100 €/MWh en de avondpiek grofweg tussen de 130 tot 160 €/MWh. Opvallende uitschieter was maandagavond 7 oktober. De wind viel toen vanaf 18u vrijwel weg, met tot gevolg dat tussen 18-20u de spotprijs opliep tot ruim 200 euro/MWh. De zondagmiddag ervoor was juist het tegenovergestelde aan de hand. De wind nam in de middag toe en in combinatie met de zon en beperkte elektriciteitsafname werden vier uren met een prijs dicht rond nul gesetteld. Daarvan waarvan er twee uren met -0,01 €/MWh, waardoor het aantal uren met een negatieve prijs inmiddels is opgelopen tot 436 voor dit jaar.

Het onderhoud seizoen van het Noorse gasnetwerk loopt op z’n einde. Gassco meldt enkele vertragingen in de opstart. De planning is op het moment van schrijven dat de laatste werkzaamheden eind oktober verholpen zijn. Bij een drietal punten wordt een compressorstoring gemeld. Daar is de looptijd nog onzeker. Het effect van de huidige uitval is beperkt. Momenteel is de totale Noorse exportcapaciteit met ruim 300 miljoen m3 per dag bijna 90% van de maximum mogelijke capaciteit.

De LNG aanvoer naar de Nederlandse terminals blijft momenteel wel iets achter in vergelijking met een jaar geleden. Tot eind volgende week worden er vier schepen verwacht. Verder wordt er voor de komende week wederom een lagere temperatuur verwacht. Overdag maximaal rond de 12 en ’s nachts een minimum van ongeveer 5 graden Celsius. Dit zal de gasvraag voor verwarming wederom doen laten stijgen. De wisselvallige windsnelheid zal, net als in de afgelopen week, een fors effect hebben op de EPEX spotprijzen. Voor komende week zal de gemiddelde prijs niet veel afwijken en rond de 80 euro/MWh liggen. Maar de verschillen tussen de dagen kunnen wederom behoorlijk zijn.

Verder vermeldt Tennet dat op 12 en 13 oktober de importcapaciteit voor elektriciteit van zowel NorNed als Cobra volledig wegvalt. Dat betekent dat er in 2x 700 MW import vanuit respectievelijk Noorwegen en Denemarken niet beschikbaar zal zijn. Aansluitend geldt voor beide kabelverbindingen een beperkte capaciteit tot aan het einde van middag op 18 oktober.