Marktupdate week 37: Voorzichtige daling van de prijzen.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Na de plotselinge prijsstijging van eind juli/begin augustus lieten de termijncontracten bij zowel gas als elektriciteit enkele weken lang een redelijk stabiel prijsverloop zien met bewegingen binnen een beperkte bandbreedte. Deze bandbreedte werd steeds kleiner naar mate het contract verder in de toekomst lag. Sinds de start van de maand september lijkt er een voorzichtige verandering in de trend plaats te vinden. In de afgelopen weken is er een licht neerwaarts trend waarneembaar. Dat is zichtbaar in de termijnprijzen van elektriciteit en gas, waarbij de korte termijn contracten de grootste daling laten zien.

Er worden diverse redenen aangedragen voor deze neerwaartse prijsdruk. Tot nu toe verloopt het grootschalige Noorse onderhoud aan het gasleidingsysteem zonder noemenswaardig oponthoud. Volgens de huidige planning die door Gassco afgegeven wordt, duurt het nog ongeveer een week voordat het grootste deel van de gasexport weer terug in bedrijf is. Tot die tijd is er per dag 180 tot 215 miljoen m3 niet beschikbaar. In de laatst week van september zou dat volgend de opgave gestaag afnemen naar minder dan 40 miljoen m3. In de eerste weken van oktober is er nog sprake van beperkte onderbrekingen. Daarna zou de volledige exportcapaciteit weer gedurende het hele winterseizoen beschikbaar moeten zijn.

Verder blijven de economische vooruitzichten voor Europa en vooral Duitsland lastig. Vooral bij de industrie zit er zand in de motor. In de afgelopen week kwam het bericht dat een van de boegbeelden van de Duitse industrie, autofabrikant Volkswagen, tegenvallende verkopen heeft en fabrieken moet gaan sluiten.
Deze economische malaise is deels ook zichtbaar in de totale Europese gasvraag. Volgens een analyse van ICIS lag de totale gasvraag in de maand augustus namelijk 36% lager dan het gemiddelde van 2017-2021, maar opvallend genoeg was het ook 10% lager dan in 2023.

Bij de emissierechten lijkt zich eveneens een neerwaartse prijsdruk op te bouwen. Bij het richtinggevende contract voor December’24 is al gedurende de afgelopen vijf maanden sprake van een bandbreedte tussen de 65 en 75 €/ton. Het December’24 contract tikte op 19 augustus voor het laatst nog bijna de 75 €/ton aan. Inmiddels, drie weken later, noteert het genoemde contract al weer rond de 65 €/ton.    

De DayAhead gasprijs is sterk gekoppeld aan de prijsontwikkeling van de kortetermijncontracten van gas. De DayAhead gasprijs is al langere tijd nagenoeg gelijk aan de prijs van de eerstvolgende frontmaand.
De EPEX spot uurprijzen vertoonden in de afgelopen week op de meeste dagen het bekende M-patroon, met de hoogste uurprijzen gedurende de vroege ochtend en avond. Op de dagen met ofwel volop zon en/of een behoorlijk windkracht zakten de prijzen gedurende de middag helemaal weg richting nul en enkele uren licht negatief. Daardoor zakte de baseloadprijs weg tot 60-80 €/MWh. De uitzonderingen waren afgelopen maandag (9 september) en donderdag (12 september). Voor deze dagen werd namelijk nauwelijks zon verwacht, waardoor de middagprijzen rond de 80 €/MWh uitkwamen. De baseloadprijs werd daardoor minder naar beneden getrokken en lag voor beide dagen dicht bij de 100 €/MWh.

Zolang het Noorse onderhoud in de komende weken volgens planning blijft verlopen, kan de huidige neerwaartse prijsdruk aanhouden. De kans bestaat echter dat er toch vertragingen of verstoringen gaan optreden. Dat is op voorhand niet in te schatten. Aangezien op dit moment enkele van de grootste velden in onderhoud, zal de markt dan direct reageren met prijsstijgingen.

De LNG aanvoer vangt de komende week een deel van de verminderde Noorse aanvoer op. Tot begin volgende week worden er namelijk vier schepen bij de Nederlandse terminals verwacht. Voor de rest van de maand is de LNG aanvoer onzekerder. Dit hangt voor een deel namelijk af voor hoeveel problemen de orkaan Francine gaat zorgen. Deze orkaan is in het zuiden van de Verenigde Staten aan land gekomen, waar enkele grote LNG export faciliteiten liggen. Het is vooralsnog onduidelijk of er verstoringen in de LNG export zullen optreden. Qua weerbeeld is de verwachting dat de temperatuur voor de tweede helft van september voor Noordwest Europa gemiddeld tot 3 graden boven het langjarig gemiddelde zal liggen. Overigens start op 1 oktober een nieuw ‘gasjaar’. Het verleden laat zien dat het rond deze datum geregeld een volatiele periode is voor de gasprijs.