Marktupdate week 25: Gasmarkten blijven nerveus, maar het kalmeert enigszins.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Afgelopen week

Gas	15 juni	22 juni	Elektriciteit	15 juni	22 juni
TTF Daggas	36.69	38.52	Base Juli 23	114.49	98.00
TTF Juli 23	41.14	34.09	Peak call 24	142.02	136.48
TTF call 24	55.60	51.80	Base call 24	138.89	130.05

Korte termijnprijzen en prijsvolatiliteit bij gas en elektriciteit fors hoger

Sinds begin juni heerst er met name op de gasmarkt grote onzekerheid. Het Noorse onderhoudsseizoen is in volle gang en verliep tot eind mei voorspoedig met beperkte onverwachte gebeurtenissen. De gasprijzen kregen daardoor de ruimte voor gestage daling. De prijsbewegingen gedurende de handelsdagen waren klein. De markt vertrouwde op de geplande terugkeer van Noors gas van de grote gasverwerkingsfabriek Nyhamna vanaf 9 juni, goed voor 80 miljoen m3 gas per dag.

De kalmte is abrupt verstoord doordat er in de afgelopen weken meerdere ongeplande verstoringen zijn gemeld door de Noorse netbeheerder Gassco. Daardoor duurt het onderhoud op diverse locaties een stuk langer dan gepland, zoals al eerder beschreven. Inclusief het overige kleinere onderhoud en verstoringen is er momenteel per dag rond de 150 miljoen m3 minder Noors gas beschikbaar. Dat is bij elkaar opgeteld circa 1 miljard m3 per week.

Deze perikelen hadden groot effect op de prijsvorming. Aan de dalende prijstrend is abrupt een einde gekomen. Twee weken geleden bodemde de gasmarkt enkele centen per m3 onder de Aziatische LNG prijs. Sindsdien zijn zowel het prijsniveau als de volatiliteit (prijsbewegingen gedurende de handelsdag) flink omhoog gegaan in een nerveuze markt. Daggas en gascontracten tot en met het eerste kwartaal van 2025 noteren inmiddels circa 10 €ct/m3 hoger. Maar ook de prijsbeweging binnen een dag kan zomaar vijf cent op en neer zijn, wat weer doet herinneren aan de situatie van vorig jaar.

De EPEX uurprijzen lieten de afgelopen werkdagen weinige verrassingen zien. De gemiddelde base load prijs lag tussen de 116 en 126 €/MWh. Zelfs de pieklasturen (8-20u), die het meest door het zonaanbod worden bepaald, lagen gemiddeld genomen minder dan 10 €/MWh lager. Zelfs het goedkoopste uur kwam niet onder de 86,5 €/MWh uit.

Door de hoge export van elektriciteit in de middaguren draaiden er toch gasgestookte centrales en kwam er sinds het afgelopen weekend ook weer een steenkoolcentrale bij. Daardoor is de daggemiddelde uurprijs op de EPEX flink hoger dan het gemiddelde van 80 €/MWh die we aan het begin van deze maand hadden.

Het afgelopen weekend liet wel grotere prijsverschillen tussen de uren zien. Op een aantal middaguren zakten de uurprijzen weg tot (ruim) onder de 50 €/MWh, maar van negatieve uurprijzen was afgelopen weekend geen sprake.

Over het algemeen was de onbalansprijs redelijk stabiel. Enkele keren schoot de onbalansprijs kort omhoog tot circa 1300 €/MWh als gevolg van tekort. Tennet was in de afgelopen dagen vier keer genoodzaakt om noodvermogen af te roepen in opregelende richting. Drie keer was dat van korte duur, maximaal een half uur. Afgelopen dinsdag aan het einde van de middag duurde de afroep bijna anderhalf uur. Er trok toen een buitenfront over het land, die logischerwijs een fors lagere opwekking door zonnepanelen veroorzaakte.

De weersomstandigheden voor de komende twee weken bevatten prijsopdrijvende factoren. In heel Europa is de temperatuur 2 tot 6 graden hoger dan normaal, dus een hogere koelvraag. Terwijl wind en neerslag minder dan gemiddeld zijn. Als deze omstandigheden langer aanhouden, zal dit leiden tot lagere waterstanden, een te hoge watertemperatuur voor benodigd koelwater van centrales en minder opwekking uit waterkracht.

Daartegenover blijven de fundamentele krachten die tot voor kort voor prijsdaling zorgden van kracht:

Europese gasvoorraden zijn nu al voor driekwart gevuld
de economische situatie in Europa is door de hardnekkige inflatie niet al te rooskleurig
de Duitse economie, de grootste van Europa, krimpt dit jaar waarschijnlijk meer dan gedacht
het gasverbruik is al maanden lager dan in voorgaande jaren het geval was

Het is zeer moeilijk te voorspellen welke van de krachten de overhand gaat krijgen.