Marktupdate week 24: "Double Whammy" laat de gasprijs ontploffen.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Terugblik op de afgelopen week

Gas	9 juni	16 juni	Elektriciteit	9 juni	16 juni
TTF Daggas	86.60	110.05	Base jul 22	198.80	261.7
TTF Jul 22	86.50	124.2	Peak call 23	247.00	260.05
TTF call 23	78.20	88.80	Base call 23	205.50	220.5

Afgelopen week

Het zijn weer explosieve tijden op de gasmarkt. Vorige week berichtten we al over de brand bij de LNG-productiefaciliteit in Freeport, Texas. De eigenaren gaven toen aan dat er minimaal drie weken geen LNG verscheept zou worden. Inmiddels hebben ze een nieuw statement afgegeven dat er waarschijnlijk binnen 90 dagen weer productie mogelijk is, maar dat het tot eind 2022 duurt totdat de export weer op het oude niveau is. Dit is veel langer dan waar de markt rekening mee had gehouden.

Daar boven op en misschien niet geheel toevallig liet Gazprom dinsdag weten dat ze voorlopig niet meer dan 100 miljoen m3/dag via de Nord Stream 1 pijpleiding kunnen transporteren. De reden voor de verminderde export is dat Siemens een gasturbine in reparatie heeft die vastligt in Canada vanwege sancties tegen Rusland. Siemens heeft aangegeven zo snel mogelijk met een passende oplossing te komen. De Duitse regering heeft al contact gezocht met de Canadese collega’s om de turbine vrij te geven.
Woensdagmiddag gaf Gazprom aan dat er vanaf donderdag zelfs slechts 67 miljoen m3/dag getransporteerd zou worden, omdat er nog een gasturbine wordt stilgezet. De maximale capaciteit is 167 miljoen m3/dag, en de afgelopen maanden zat de export doorgaans tegen dit plafond aan.
Er heerst scepsis in de gasmarkt of het ontbreken van deze turbines de enige reden is om de doorvoer met maar liefst 60% te verminderen. De eerste berichten op donderdagochtend bevestigden de teruggelopen gasstroom via Nord Stream 1 en stabiele volumes via Oekraïne.
Ten slotte gaf Gazprom woensdag aan dat ze hun gasleveringen aan de Italiaanse energiegigant Eni met 15% hadden teruggeschroefd. Een reden werd niet gegeven. Ook Uniper, ÖMV en ENGIE gaven aan dat ze minder Russisch gas ontvingen.

De gasprijs steeg dan ook in 2 dagen van 81 eur/mWh naar 145 op donderdagmiddag, waarna het donderdag sloot op 124. De paniek is weer terug nu het er op lijkt dat Rusland al zijn leveringen aan Europa langzaam aan het dicht draaien is.

Vooruitblik

Qua weersomstandigheden verwachten we dat de hoge gasprijs gaat doorwerken in de EPEX-prijsvorming. De lage windproductie zorgt voor hoge avondprijzen en overdag is er ruimte voor beperkte dalingen naar 150 à 200 €/MWh. De temperaturen lopen op, maar dat heeft beperkte impact op de zonproductie. Op dagniveau schatten we op weekdagen een prijs van 250 €/MWh in en voor de weekenddagen ca. 150 €/MWh. Het zonnige en warme weer jaagt mogelijk wel de elektriciteitsvraag aan door het gebruik van airconditioning. Dat kan uiteindelijk ook de daggasprijs weer een duwtje omhoog geven, omdat die extra elektriciteit hoofdzakelijk uit gascentrales moet komen. Vanaf medio volgende week lijkt de windkracht toe te nemen, wat prijsdruk kan uitoefenen op zowel de EPEX- als daggasprijzen.

Voor de gasmarkt en de lange termijnmarkten is het onbegonnen werk om een voorspelling te doen.
Vraag en aanbod worden gestuurd door enorm veel onvoorspelbare factoren. Rusland lijkt energie steeds meer in te zetten als oorlogsmiddel en zet zich stevig af tegen bedrijven en overheden die zich niet voegen naar hun voorwaarden. Daardoor lopen de energieprijzen in Europa ook steeds verder uiteen; landen die in grote mate afhankelijk zijn van bijvoorbeeld Russisch gas hebben veel hogere gasprijzen dan minder afhankelijke landen. Het blijven bizarre tijden.