Marktupdate week 29: Blijft spannend op de gasmarkt.

De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.

Terugblik op de afgelopen week

Gas eurcent/m3	14 juli	21 juli	Elektra in Euro/MwH	14 juli	21 juli
TTF Daggas	33.95	35.25	OTC Base jul 21	83.7	82.7
TTF aug 2021	34.00	34.85	OTC peak call 22	79.25	79.25
TTF call 22	24.8	24.70	OTC base call 22	71.30	71.00

APX markt is stabiel hoog; in het weekend extreme prijsverschillen

Ook afgelopen week veel prijsbeweging op de korte termijnmarkt, vooral bij gas. Ieder nieuwsbericht kon aanleiding geven voor een prijsstijging of -daling van 1 ct/m³. Het is momenteel zomers weer op de Britse eilanden, Frankrijk en vrijwel heel Zuid-Europa, meer naar het oosten is het vrij koel. In heel Noordwest Europa is er weinig wind deze week. Daarom wordt er deze week veel gas gebruikt voor elektriciteitsproductie. In Engeland werd dinsdag ruim 50% van het nationale gasverbruik afgenomen door gascentrales. In combinatie met lage aanvoer door het onderhoud aan Nord Stream, betekent dit dat er veel minder gas is voor de vulling van de gasvoorraden. Nord Stream wordt komende vrijdag 23 juli weer op druk gebracht en zal dit weekend weer leveren. De LNG aanvoer naar Nederland, België en de UK is deze maand erg gering en zal uitkomen op 25-30% van de aanvoer in juni. De aanvoer naar Frankrijk is deze maand wel op peil. De verwachting is dat in de laatste week van de maand nog 1 of 2 LNG tankers de Gate terminal zullen aan doen. Het is voor de voorraden echt nodig dat er meer LNG komt in de rest van dit kwartaal en in oktober. De vulling van de Europese gasvoorraden ligt pas op 48%. Deze moet eind oktober rond de 85% liggen. De gasprijzen voor de frontmaanden blijven volledig op lijn met de daggasprijs. Dit geeft aan dat er nog veel spanning zit in de markt.

De korte termijnmarkten voor elektriciteit volgen die van gas, steenkool en CO₂-emissierechten. Per saldo zijn de prijzen voor de frontmaanden met ca 1 euro/Mwh gedaald tov vorige week.
De dagmarkt voor elektriciteit wordt bepaald door het rustige zomerweer; veel zoninstraling maar weinig wind geven hoge prijzen: sinds maandag noteren vrijwel alle uren op de EPEX tussen 80 en 110 euro/MWh. Afgelopen weekend waren de prijsverschillen tussen de uren veel groter: tussen -5 en 110 euro/MWh. De uren aan het begin van de werkdag en begin van de avond zijn het hoogst, in het weekend zijn de middaguren het laagst geprijsd. Gevolg van dit prijspatroon is dat de WKK sparkspread door de week best goed is, zij het dat vooral de niet-CO₂ uren interessant zijn. In het weekend is de WKK sparkspread slecht. De onbalansprijzen waren afgelopen weekend overdag laag tot erg laag, en zijn sinds maandag redelijk stabiel en zijn veelal rond APX niveau. De clean sparkspreads en darkspreads zijn overigens veel slechter en liggen op werkdagen net boven nul en op alle termijntijdvakken onder nul.

De prijzen voor noodvermogen reflecteren de marktsituatie: op werkdagen noteert afregelen ca 1 €/MW,uur en opregelen tussen de 3,5 en 4 €/MW,uur. In de weekenden is de situatie heel anders dan leveren zowel op- als afregelen 12-17€/MW,uur op. De opregelprijzen doordeweeks zijn dus wat omlaag ten opzichte van vorige maand, maar de weekendprijzen zijn sterk omhoog. Bij regelvermogen zien we dezelfde prijstrend, wat er op wijst dat dit komt doordat gas- en kolencentrales op dit moment alleen doordeweeks ingezet worden en dat in het weekend dus een tekort aan regelvermogen is.

De lange termijnprijzen volgden ook deze week gedempt het prijsgeweld van de kortere termijn. De jaarcontracten voor 2023, 2024 en 2025 voor gas handelden ongeveer een halve cent op en neer rondom de respectievelijk 19, 17 en 16 €ct/m³. De baseprijs bij elektriciteit voor 2023 en 2024 schommelde met een vergelijkbare bandbreedte rondom de 0 €/MWh en respectievelijk 57 €/MWh.

Opvallend is dat de prijsvolatiliteit in CO₂ emissierechten na de presentatie van het plan ‘Fit for 55 in 2030’ van de Europese Commissie relatief beperkt is. De prijs beweegt tussen 51,5 en 53 euro/ton (dec22). Dat is veel minder variatie dan in de voorgaande periode.
De steenkoolprijs daarentegen heeft een recordhoogte bereikt. Steenkool levering kostte gisteren maar liefst 133 dollar/ton, voor cal22 wordt 94 dollar/ton neergelegd. Oorzaken zijn de exportproblemen door sociale onrust in Zuid-Afrika en spoorwegstakingen in Rusland. De olieprijs zakte na de aankondiging van een akkoord tussen de Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië over productieverhoging per komende maand naar 69 dollar/vat (Brent, aug21), maar deze schoot in de afgelopen dagen weer naar boven 72 dollar/vat.

Vooruitblik komende weken

Voor de korte termijn prijzen handhaven we onze verwachting voor gas op onzeker en voor elektriciteit verwachten we weinig verandering. De markten zijn erg beweeglijk: ieder bericht leidt tot grote prijsbeweging. De richting is ook volstrekt onduidelijk.
Bij gas kan de hervatting van gas uit Nordstream eind deze week een prijsdaling veroorzaken. Dit is echter onzeker omdat de gasopslagen de extra flow hard nodig hebben om de vulling te verhogen. Ook blijft er opwaartse druk vanuit de steenkoolprijs. De LNG aanvoer blijft de komende week heel beperkt. De weersverwachting geeft een omslag naar meer wisselvallig weer met meer normale windkracht. Dit betekent minder productie uit zon maar meer uit wind. Levering komende weekend handelde gisteren op ruim 70 euro/MWh, komende week op 82 euro/MWh. Dit geeft aan dat de markt gemiddeld weinig verandering verwacht, maar het uurpatroon vooral in het weekend kent waarschijnlijk een minder extreem profiel. De voorspelbaarheid zal vooral komend weekend slecht zijn door het overtrekken van (onweers)buien, wat tot extreme onbalansprijzen kan leiden.

Voor de lange termijn handhaven we onze verwachting eveneens op onzeker. De laatste dagen stijgen de gasprijzen en dalen de elektriciteitsprijzen. Dat is gezien de huidige sparkspread en darkspread onlogisch. De grondstofprijzen zijn daarbij ook zeer onzeker. Dit komt door de enorme speculatie op alle financiële- en grondstofmarkten. NordStream 2 komt sowieso te laat voor het vulseizoen van de gasopslagen, maar kan verlichting geven voor de vraag-aanbod situatie komende winter.