De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.
Terugblik op de afgelopen week
Gestegen prijzen, maar geen paniek
De gas- en elektriciteitsprijzen voor de korte termijn werden deze week beheerst door de kou die vanaf zaterdag inviel in West-Europa. De gasvraag in Nederland is afgelopen week bijna het dubbele van de normale vraag. Per dag wordt er meer dan 200 mln m3 uit ondergrondse gasopslagen gehaald om in de vraag te voorzien. De vulling van de Nederlandse opslagen is sinds 11 februari met 1 mrd m3 gedaald en zit nu nog maar op 41%. De Duitse gasvoorraad ligt een procent lager. Het is opvallend dat, in tegenstelling tot wat er midden januari gebeurde, de markten vrij relaxt reageren op deze cijfers. De daggasprijs steeg afgelopen week ruim 3 €ct/m3 naar 20,5 €ct/m3, maar daalde de afgelopen twee dagen alweer naar 19,2 €ct/m3. De maart-prijs volgde de ontwikkeling op de voet, met een prijsverschil van ruim 1 €ct/m3. De toenemende aanvoer van LNG naar Noordwest-Europa is waarschijnlijk een reden voor de relaxte reactie. In Engeland zijn intussen 5 LNG schepen aangeland sinds 1 februari en er staan er nog 13 op het programma. Dat zijn er net zoveel als in februari vorig jaar. Op Gate is het nog steeds rustig: op 5 februari is er een tanker gelost, maar voor de rest van de maand is er nog geen nieuwe aanlanding gepland. Door dit verschil in aanvoer ligt de Britse daggasprijs ligt momenteel maar ca 1 ct/m3 boven de TTF-dagprijs.
De APX-prijzen reageerden vrij traag op de kou. Tot en met maandag bleef de gemiddelde prijs ca 50 euro/MWh. De onbalans was zaterdag tot en met maandag wat rustiger dan de week ervoor, en het waren vooral prijsspikes omlaag. Vanaf dinsdag lopen de APX prijzen gestaag op, voor vandaag (donderdag) zien we een gemiddelde prijs van 76 euro/MWh gemiddeld over de dag, met 136 euro/MWh in het duurste uur. De onbalans is sindsdien erg rustig en structureel lager dan APX. De APX prijzen worden vooral gedreven door wat er in Frankrijk, Duitsland en België gebeurt, de uurprijzen zijn vrijwel gelijk met de omringende landen. Dat is verrassend want de laatste dagen is er weliswaar veel zon maar weinig wind en met de kou in Midden-Europa en Noord-Frankrijk zouden hogere prijzen te verwachten zijn. In Engeland is het minder koud, de spotprijzen zijn daar momenteel lager dan op het continent. De verwachte export naar de UK na de heropening van de BritNed kabel vandaag heeft daarom nog niet plaatsgevonden. De dagvooruitmarkten voor morgen (vrijdag) handelen overigens alweer een stuk lager met gemiddeld 60 euro/MWh. De elektriciteitsprijs voor de frontmaanden is door de combinatie van kou en de hoge CO2-emissieprijzen met 4 euro/MWh gestegen ten opzichte van een week geleden.
De prijs voor CO2-emissierechten heeft het niveau van vorige week na de forse prijsstijging weten vast te houden en is zelfs nog wat verder doorgestegen. De prijs voor dec22 heeft donderdagochtend even boven de 40 euro/ton gehandeld. De ruwe olieprijs blijft ook maar doorstijgen, Brent olie voor april21 handelt nu boven 61 dollar/vat. Traders verklaren de stijging uit tegenvallende Amerikaanse voorraden, de effectieve productiebeperkingen van de OPEC, de verwachte revival na de coronacrisis en uit de verzwakkende dollar versus de euro. De oliemarkt volgt hiermee de financiële markten die onverminderd positief blijven. De steenkoolprijs steeg afgelopen week licht mee, cal22 handelt momenteel rond 67 dollar/ton. Zowel de termijnprijzen gas en elektriciteit stegen als gevolg van deze ontwikkelingen bij de grondstoffen en in het geval van gas volgende de lange termijn gedempt de ontwikkeling van de korte termijnprijzen. Gas voor jaar 2022 is ca 0,6 ct/m3 duurder geworden afgelopen week, peak elektriciteit 2022 1,7 euro/MWh. In bijna alle tijdvakken is de WKK sparkspread verder omhoog, voor jaar 2022 noteert deze nu boven 31 euro/MWh en voor komende zomer rond 25 euro/MWh. Deze niveaus hebben het laatste jaar niet eerder gezien.
Vooruitblik komende weken
Voor de korte termijn zetten we onze verwachting op dalend. De weersverwachting geeft aan dat we tot en met zaterdag winterweer krijgen, voor volgende week is de verwachting een stuk zachter met beperkte neerslag en ruimte voor de zon. De Duitse systemoperators verwachten volgende week overdag 2700 MW productie uit zon. Vanaf morgen (vrijdag) wordt er ook meer wind verwacht. De elektriciteitsmarkt noteert voor dit weekend gemiddeld 55 euro/MWh en 57 euro/MWh voor volgende week. Vergeleken met de APX prijzen voor morgen lijkt deze inschatting aan de hoge kant. Ook de daggasprijs en de prijs voor de frontmaanden zal naar verwachting verder dalen. Het is wel belangrijk om te realiseren dat de gasvoorraden al flink aangesproken zijn. Dat betekent dat bij een volgende koudegolf, die nu niet in de verwachting zit, de prijzen fors kunnen oplopen. Maar men zag de kou ook niet aankomen en het blijft in Oost- en Noord-Europa wel koud voorlopig. Ook is het nu al zeker dat de vraag naar gas om de voorraden komende zomer aan te vullen aanzienlijk zal zijn. Dat geeft een veel steviger prijsbodem dan we in 2020 gekend hebben.
Lange termijn gas zal naar verwachting wat mee omlaag getrokken worden door de korte termijnprijzen, maar de daling zal beperkt zijn, net als de stijging van afgelopen week. De lange termijnprijzen voor elektriciteit zullen de koers van de CO2 emissierechten volgen en die is heel onzeker. Er zit veel speculatie in de markt en het kan daardoor alle kanten op.