De energiemarkt verandert continu, daarom praten wij je bij en blikken wij alvast vooruit op volgende week.
Terugblik op de afgelopen week
APX-prijzen op recordhoogte sinds begin 2019
Vorige week vrijdag zagen we de krapte op de spotmarkt voor elektriciteit al terug in uurprijzen die opliepen tot ruim boven 80 €/MWh. Het sombere, windstille weer zorgde afgelopen woensdag voor nog extremere prijspieken. De piekuren stonden gemiddeld op 95,40 €/MWh en het daggemiddelde kwam uit op 73,70 €/MWh. Dat is het hoogste prijsniveau sinds 24 januari 2019. De afwezigheid van zon en wind was niet de enige reden; ook de tegenvallende productie van Franse kerncentrales en het defect aan de Cobra-kabel tussen Denemarken en Nederland zorgden ervoor dat er weinig goedkope elektriciteit beschikbaar was. Wel zien we dat de wind de grootste invloed uitoefent, want donderdag noteerden de APX-prijzen bij windkracht 3 à 4 ruim 25 €/MWh lager dan op woensdag bij windkracht 1 à 2. De onbalansmarkt was vooral woensdag erg onrustig door het windstille weer en er moest ’s middags noodvermogen worden afgeroepen van 14.46 tot 14.58 uur.
De daggasprijs werd ook gestuwd door de matige windproductie, want er was hierdoor meer vraag naar gasgestookte elektriciteitscentrales. Ook de relatief lage temperaturen in West-Europa zorgden voor opwaarts sentiment. Vorige week vrijdag stond de prijs nog rond 13,75 €ct/m3 maar in de loop van deze week noteerden we ruim 1 €ct/m3 hoger. Nu de winter ook in Azië echt aangebroken lijkt te zijn, kiezen ook steeds meer schepen met vloeibaar gas voor de Aziatische markt. De Gateterminal heeft slechts één LNG-tanker mogen verwelkomen sinds vorige week.
De voorste maandcontracten in de gasmarkt liepen in een tijdsbestek van 1,5 week bijna 2 €ct/m3 op. De langere termijn t/m 2022 deed het rustiger aan en tikte ca. 0,75 €ct/m3 omhoog in dezelfde tijdspanne. Vanaf woensdag lopen de prijzen weer iets terug. Voor 2023 en 2024 zien we weinig beweging, waaruit blijkt dat de markt nog geen duidelijke richting ziet voor die periode. Ook bij elektriciteit zaten de prijsstijgingen vooral op de relatief korte termijn. Het januari-contract stond op 20 november nog op 39 €/MWh, maar was afgelopen maandag opgelopen tot 48 €/MWh. Het contract voor kalenderjaar 2022 is sinds 20 november opgelopen van 40,60 €/MWh naar 43,75 €/MWh. Dit sentiment is voor de korte termijn vooral te verklaren door weinig opwek van duurzame bronnen en relatief lage temperaturen. Ook deden oplopende steenkoolprijzen een duit in het zakje. De vraag naar kolen neemt toe, de voorraden in West-Europa zijn op het laagste punt sinds mei 2018 en de Colombiaanse productie valt nog steeds tegen door een langlopende staking. Week op week zijn emissierechten ook duurder geworden, waarbij dinsdag zelfs bijna de 30 €/ton weer even werd aangetikt. Er zijn weinig fundamentele vraag- en aanbodsignalen voor deze stijging, handelaren kijken vooral naar algemeen economisch sentiment en daardoor bijvoorbeeld ook naar de positieve geluiden over coronavaccins.
Vooruitblik komende weken
De verwachting voor de korte termijn gas handhaven we op stabiel. De forward prijzen voor komende week zijn rond de huidige dagprijs van 13,7 ect/m3. Weliswaar koelt het verder af, maar worden binnen een week nog 3 aanlandingen van LNG op Gate verwacht. Dus: meer vraag en meer aanbod. De prijzen voor de frontmaanden lijken ons aan de lage kant, gezien de vraag-aanbod verhouding. Voor de producenten blijft het op APX en intradaymarkt komende week waarschijnlijk feest. Gezien het weerbericht de vraag-aanbod situatie ten zuiden van Nederland na 2 dagen kouder weer impliceert dat de huidige verwachte gemiddelde prijs van 47 euro/MWh voor de APX in komende week waarschijnlijk aan de lage kant is. Tussen 50 en 60 euro/MWh lijkt waarschijnlijker. In dat licht kan ook de prijs van de frontmaanden doorstijgen.
Veel onduidelijkheid op de langere termijn markten. We zetten de outlook daarom op onzeker. Afgelopen zaterdag maakte het consortium achter NordStream2 bekend dat de aanleg van de nieuwe pijpleiding op 5 december hervat wordt. Het project heeft bijna een jaar stilgelegen nadat de Verenigde Staten met sancties dreigden tegen bedrijven die eraan meewerkten, in de breedste zin van het woord. De werkzaamheden lopen ieder geval tot 31 december. Veel details ontbreken helaas nog, waardoor onduidelijk is welke partijen precies meewerken en of de pijpleiding op 31 december daadwerkelijk af is. Berichten over eventuele ingebruikname hebben vermoedelijk een prijsdrukkend effect omdat daarmee de leveringszekerheid van Russisch gas toeneemt.